Loomio
Tue 20 Apr 2021 3:55PM

Obowiązkowy urlop rodzicielski dla ojców

SRO Sekretariat RK OSK Public Seen by 111

Diagnoza sytuacji:

Obecnie po urodzeniu dziecka (a nawet 6 tygodni przed) rodzicom przysługuje 20 tygodni płatnego urlopu macierzyńskiego (więcej w przypadku urodzenia kilkorga dzieci). Z tego matka ma obowiązek wykorzystania po porodzie 14 tygodni. Po tym okresie resztę urlopu może (ale nie musi) wykorzystać ojciec (potocznie nazywa się to urlopem tacierzyńskim). W 2019 z urlopu macierzyńskiego skorzystało 367,8 tys. Kobiet, a z tacierzyńskiego 12 tys. mężczyzn (czyli poniżej 3%). 

Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego rodzice mają prawo do wykorzystania płatnego urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni (lub 34 tygodni, jeśli urodziła się dwójka lub więcej dzieci). Urlop rodzicielski może być dzielony przez oboje rodziców (nawet w tym samym czasie) lub wykorzystany tylko przez jednego z rodziców.  W praktyce urlop rodzicielski wykorzystywany jest w 99% przypadków przez kobiety. W 2017 roku z urlopu rodzicielskiego skorzystało ogółem 383,7 tys. osób, w tym 379,7 tys. kobiet i 4 tys. mężczyzn (1%).

Ojcom przysługuje dodatkowo płatny dwutygodniowy urlop ojcowski, który mogą (ale nie muszą) wykorzystać w ciągu 2 lat od narodzin dziecka. W 2019 roku skorzystało z niego 199,8 tys. ojców.

Przyczyn takiej sytuacji można dopatrywać się w tradycyjnym podziale ról płciowych, w rachunku ekonomicznym, ale wiąże się niekiedy także z samotnym macierzyństwem. 

Nie pozostaje to bez wpływu na sytuację kobiet pracujących zawodowo. Powoduje to zatrzymanie, a w najlepszym wypadku spowolnienie, rozwoju ich karier zawodowych. Pracodawcy wiedzą, że zatrudnienie kobiety łączy się z wyższym ryzykiem utraty pracownicy i szukania zastępstwa. W praktyce może to być bariera w zatrudnianiu kobiet w porównaniu do mężczyzn w podobnym wieku i z podobnym doświadczeniem, mimo że w świetle prawa taka motywacja w procesie rekrutacji stanowi jednoznacznie przejaw dyskryminacji. 

Państwa Unii Europejskiej przyjęły 13 czerwca 2019 roku dyrektywę 2019/1158 o równowadze między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Propozycja Komisji Europejskiej zakładała, że ojcowie będą musieli wykorzystać przynajmniej dwa miesiące urlopu rodzicielskiego. Projekt przewiduje przy tym, że jeśli tego nie zrobią, urlop przepadnie – nie będzie mógł być przeniesiony na drugiego rodzica. W efekcie kobiety będą dojdą do mniejszej ilości niepłatnej pracy, a ich pozycja wobec pracodawców stanie się silniejsza. Kraje członkowskie mają trzy lata na wprowadzenie przepisów, które określą dokładne zasady obowiązkowego urlopu rodzicielskiego dla ojców.


Rozwiązania:

  • jak najszybsza transpozycja Dyrektywy 2019/1158 jeszcze przed upłynięciem trzyletniego okresu. Rozwiązanie przyznające ojcom obowiązkowy urlop rodzicielski powinny wejść w życie jak najszybciej, np. jeden miesiąc w 2022, 1,5 miesiąca w 2023, pełne 2 miesiące w 2024. 

  • wejściu w życie tych regulacji towarzyszyć musi akcja informacyjna finansowana ze środków publicznych zachęcająca rodziców - a w szczególności ojców – do korzystania z przysługującego im urlopu ojcowskiego. Widzimy też konieczność wsparcia ojców w kompetencjach wychowawczych w programach szkolnych/podręcznikach i na lekcjach WDŻ.

  • wydłużyć urlop ojcowski (do wykorzystania od urodzenia dziecka, czyli jeszcze przed urlopem rodzicielskim) z obecnych 14 dni do 28 dni.

  • wsparcie osób (przede wszystkim kobiet) samotnie wychowujących dzieci. W przypadku nieobecności ojca postulujemy wypłacenie matce równowartości niewykorzystanego urlopu ojcowskiego (w postaci świadczenia lub zasiłku z ZUS), tak by kobiety mogły zapewnić sobie odpłatne wsparcie w opiece nad dzieckiem.


Poniżej możesz:

  • ocenić tę propozycję rozwiązania (odpowiadając na pytanie w ankiecie),

  • skomentować tę propozycję rozwiązania lub zaproponować własne rozwiązanie w tym obszarze (korzystając z opcji "Komentarz").

SRO

Poll Created Tue 20 Apr 2021 4:09PM

Jak oceniasz rozwiązanie: "Jak najszybsza transpozycja Dyrektywy 2019/1158 jeszcze przed upłynięciem trzyletniego okresu..."? Closed Sat 22 May 2021 10:02PM

Results

Results Option % of points Voters
Zdecydowanie dobrze 80.0% 4 JG NO PM A
Raczej źle 20.0% 1 M
Zdecydowanie źle 0.0% 0  
Ani dobrze, ani źle 0.0% 0  
Raczej dobrze 0.0% 0  
Undecided 0% 1 SRO

5 of 6 people have participated (83%)

M

Maria Sun 2 May 2021 1:03PM

Raczej źle

Wątpię, czy rodzic, który będzie MUSIAŁ zajmować się dzieckiem, w końcu nie odejdzie. Obowiązkowy urlop ojcowski to rozwiązanie teoretycznie sprawiedliwe - ale czy się nie odbije na relacjach ojca z dzieckiem/dziećmi i żoną lub partnerką? Zmuszany do urlopu ojciec może ten czas polubić i dobrze go wykorzystywać, ale bynajmniej nie musi, niestety.

SRO

Poll Created Tue 20 Apr 2021 4:10PM

Jak oceniasz rozwiązanie: "Wejściu w życie tych regulacji towarzyszyć musi akcja informacyjna finansowana ze środków publicznych zachęcająca rodziców - a w szczególności ojców – do korzystania z przysługującego im urlopu ojcowskiego."? Closed Sat 22 May 2021 10:02PM

Results

Results Option % of points Voters
Zdecydowanie dobrze 100.0% 6 JG NO PM A M AR
Zdecydowanie źle 0.0% 0  
Raczej źle 0.0% 0  
Ani dobrze, ani źle 0.0% 0  
Raczej dobrze 0.0% 0  
Undecided 0% 1 SRO

6 of 7 people have participated (85%)

M

Maria Sun 2 May 2021 1:04PM

Zdecydowanie dobrze

Zachęcanie uważam za metodę znacznie lepszą od zmuszania. Może przynieść dużo lepsze efekty.

SRO

Poll Created Tue 20 Apr 2021 4:14PM

Jak oceniasz rozwiązanie: "Wydłużyć urlop ojcowski (do wykorzystania od urodzenia dziecka, czyli jeszcze przed urlopem rodzicielskim) z obecnych 14 dni do 28 dni."? Closed Sat 22 May 2021 10:02PM

Results

Results Option % of points Voters
Zdecydowanie dobrze 71.4% 5 JG NO PM A AR
Raczej źle 14.3% 1 M
Ani dobrze, ani źle 14.3% 1 K
Zdecydowanie źle 0.0% 0  
Raczej dobrze 0.0% 0  
Undecided 0% 1 SRO

7 of 8 people have participated (87%)

M

Maria Sun 2 May 2021 1:05PM

Raczej źle

Uważam, że to rodzic - matka lub ojciec - powinien mieć prawo do decydowania, jak długo chce przebywać na urlopie. Choć oczywiście nie można, niestety, zakładać, że każdy rodzic przy podejmowaniu tej decyzji będzie kierował się dobrem dziecka/dzieci.

SRO

Poll Created Thu 22 Apr 2021 10:18AM

Jak oceniasz rozwiązanie: "Wsparcie osób (przede wszystkim kobiet) samotnie wychowujących dzieci."? Closed Sat 22 May 2021 10:02PM

Results

Results Option % of points Voters
Zdecydowanie dobrze 83.3% 5 JG NO K J PM
Raczej dobrze 16.7% 1 M
Zdecydowanie źle 0.0% 0  
Raczej źle 0.0% 0  
Ani dobrze, ani źle 0.0% 0  
Undecided 0% 1 SRO

6 of 7 people have participated (85%)

M

Maria Sun 2 May 2021 1:07PM

Raczej dobrze

To oczywiste, ale dlaczego przede wszystkim kobiet? Dlatego, że samotni ojcowie są mniejszością? Moim zdaniem ani ten fakt, ani płeć nie mają znaczenia. Uważam, że nie należy wprowadzać kolejnych zbędnych podziałów między ludźmi.

Z

zbyszek3925 Mon 24 May 2021 6:53PM

Sorry spóźniłem się

Zdecydowanie dobrze na wszystkie pytania.

Znam to "szczęście" z przed wielu lat. "Niewielka zdaje się " dolegliwość noworodka jak kolka może rozłożyć (mogło dawno temu) życie szczęśliwych rodziców. Moja praca i pomoc w nocy żonie, która cały dzień "tańcowała" nad naszym szczęściem, wykończyło nas oboje.

Urlop tacierzynski w pierwszym tygodniu po powrocie żony z dzieckiem ze szpitala, powinien być obowiązkowy.

Reszta tego urlopu powinna być do wykorzystania według uznania (rodziców) , ale w określonym czasie. Nigdy nie wiadomo co przyniesie los.

Należy rozważyć, czy nie umożliwić w ramach ogólnego urlopu tacierzyńskiego, możliwości brania przysługującego urlopu tylko w piątek i poniedziałek, aby odciążyć matkę w określonych warunkach przewlekłych powikłań zdrowotnych noworodka.

Wsparcie osób samotnie wychowujących dzieci ze wszech miar słuszne.